Ervaringen uit de praktijk

'Maak gebruik van de kansen die online onderwijs biedt'

TEKST: MARJOLEIN VAN TRIGT

Ning Ding is onderzoeker en docent aan de Hanzehogeschool Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen. Ze doet onderzoek naar technologie-ondersteund gezamenlijk leren. De coronacrisis maakt het  voor haar aanzienlijk makkelijker om aan betrouwbare data te komen.

foto onderzoeker Ning Ding‘Na het behalen van mijn PhD ontdekte ik dat mijn onderzoeksgebied zich moeilijk naar de praktijk vertaalt. Voor mijn PhD-onderzoek nodigden we kleine groepjes studenten uit om onder gecontroleerde omstandigheden te leren achter de computer. Op de Hanzehogeschool, waar ik doceer, is aanwezigheid bij de lessen niet verplicht. Vóór corona ging het ongeveer zo: in de eerste week komen alle studenten naar de les en laten we ze een pre-test afnemen. Maar in de daaropvolgende weken verdwijnt de helft, om weer op te duiken voor het tentamen. Daardoor is het vrij lastig om hun tentamenuitslagen te vergelijken met hun leerproces. Het leren vindt als het ware plaats in een black box. Bovendien kun je geen experiment uitvoeren met een groep studenten en een andere groep behandelen als controlegroep. Onderscheid maken tussen studenten in het lesgeven wordt gezien als oneerlijk en is verboden. Vanwege deze redenen is het moeilijk om betrouwbare data te verzamelen. We gebruiken in feite alleen snapshots van studiedata: resultaten van de pre-test en tentamenuitslagen. Het leren zelf blijft onzichtbaar.

Virtuele klassen

De coronacrisis heeft grote impact gehad op onze manier van lesgeven. Momenteel zijn we gedwongen om volledig online les te geven. Daardoor missen we veel fysieke communicatie met onze student, maar het is wel veel makkelijker geworden om het leerproces van studenten te volgen. Alle docenten gebruiken dezelfde omgeving voor virtuele klassen. In deze online setting kunnen we in de database makkelijk zien welke studenten aanwezig zijn in de online klassen en hoe lang. Blackboard is helaas niet erg gebruikersvriendelijk als het gaat om het ophalen van data – ik besteed mijn vakanties aan het handmatig knippen en plakken van data. Ik heb zelfs maar Python geleerd om het wat makkelijker te maken.

Week vier is cruciaal

Een vak duurt bij ons acht weken: zeven weken les, gevolgd door een tentamen in week acht. Ik onderzoek het vak management accounting van onze businessschool. In de eerste vier weken krijgen studenten vier lessen van gemiddeld negentig minuten. Ik kijk hoe vaak ze naar de online klassen komen en hoe lang ze blijven. Studenten die niet komen of maar twee minuten aanwezig zijn, labelen we als studenten die een hoger risico lopen om het tentamen niet te halen. Ook de meest actieve studenten pikken we eruit.

Ik heb de studiebegeleiders, die veel meer individueel contact hebben met de studenten dan de gewone docenten, gevraagd om zowel de risicostudenten als de zeer actieve studenten in week vier een persoonlijke bericht te sturen. Waarom in week vier? Omdat ik uit eerder onderzoek, pre-covid, weet dat studenten die in de eerste vier weken actief zoeken naar materialen op Blackboard normaal gesproken het tentamen halen. Studenten die pas in de laatste weken actief worden op Blackboard, lopen een hoog risico om het niet te halen, zelfs als ze in die laatste weken veel actiever zijn dan andere studenten. Week vier is dus een cruciale week.

Persoonlijk bericht

De meest actieve studenten krijgen een inspirerend bericht van de studieadviseurs. De minst actieve studenten krijgen de vraag of ze misschien technische problemen hebben om virtuele klassen op te starten. In dat geval kunnen ze terecht bij de Blackboard coördinator. Hebben ze vragen over de inhoud van de lessen? Dan wordt ze aangeraden om hun vragen te posten op het discussiebord. Ze worden dus niet aangesproken als risicostudenten.

Na het versturen van de berichten neemt hun aanwezigheid op Blackboard flink toe. We zijn de onderzoeksresultaten nog aan het verwerken, maar dit is dus hoe wij studiedata gebruiken. Ik zal blij zijn om iedereen weer te zien als dat weer kan, maar er zijn voor mij zeker voordelen aan online lesgeven!’

Meer ervaringen uit de praktijk

Interview met onderzoekers Chris van Klaveren en Ilja Cornelisz

Lees verder

Interview met student Soukaina Abouhssen

Lees verder

Interview met onderwijstechnoloog Iwan Wopereis

Lees verder

‘Tot voor kort bleef het leren zelf onzichtbaar’